Lời nói đầu

---

Gia phả là bản ghi chép tên họ, tuổi tác, vai trò công đức của Tổ Tiên,Can Cố, Ông Bà, Cha Mẹ... Trong thời đại mà họ sinh ra và lớn lên

Ngày này việc viết gia phả để ghi lại những điều cần nhớ về cuội nguồn nhằn tri ân Tổ Tiên, góp phần tôn vinh dòng họ đã trở nên khá phổ biến... Để làm được việc đó đòi hỏi phải mang tính kế thừa, tính hệ thống, tính khoa học,tính chính xác đặc biệt phải sử dụng tối ưu sức mạnh của công nghệ thông tin. Tức là từ hình thức in ra giấy chuyển thành trang web gia phả cá nhân (TWGPCN) trên trang mạng internet.



Cách làm này tiện lợi ở điểm sau:

1. Ban biên tập đặt ra những thông tin cần nắm được của gia phả cá nhân rồi giao cho các cá thể tự soạn GPCN của mình thành một tệp sau đó gửi về ban biên tập.
2. Thông tin có đến đâu thì viết đến đó sai thì sửa, thiều sót thì chèn
3. Trong một đời GPCN nào hoàn chỉnh thì viết trước, GPCN nào chưa hoàn chỉnh thì viết sau.

Vấn đề còn lại là phả đồ một việc làm rất nan giải.

Lập phả đồ Dọc đời theo cột dọc, được gọi là phả đồ hình cây mang tính phổ biến, mỗi GPCN nằm trên một hàng, giả phả họ tộc có bao nhiêu GPCN thì trên phả đồ có bấy nhiêu hàng. Mỗi GPCN mang hai chữ số (A,B) A là chỉ đời, B là chỉ con trai thứ mấy.

Phả đồ Ngang đời được ghi trên hàng ngang gọi là phả đồ được ghi theo tọa độ không mang tính phổ biến. Mỗi GPCN nếu không phải là con đầu: hoặc là vô tự hoặc là Cô và Tổ Cô thì độc lập nằm trên một cột (trên và dưới mình không có ai). Nếu lập đúng thì tại điểm x ứng với đời thứ k=1,n một cá thể B là người cuối cùng trong một đời nào đó mà vô tự thì muôn đời sau: n-> ∞ khi lập lại phả đồ dạng này (được gọi là sao phụ bản) thì cá thể B đó vẫn thuộc cột cuối cùng. Thông thường số lượng cột chiếm khoảng ³/₄ số GPCN và kích thước của phả đồ, chiều dài thường gấp trăm lần chiều rộng và mỗi GPCN mang hai chữ số (X,y) X là chỉ đời, y là chỉ vị trí của cột.Hỏi mấy ai biết lập và sau khi lập rồi số người hiểu và biết đọc là bao? Chưa nói đến nếu lập sót thì có cách nào để bổ sung? Chí có cách duy nhất là lập lại từ đầu.

Sau nhiều năm trăn trở tìm tòi nghiên cứu dựa vào hai cách làm phả đồ truyền thống nói trên Tôi đã tạo lập ra cho từng GPCN một phần mềm mà việc giải mã nó được hiểu qua những con số ở vị trí cụ thể đã được quy ước cở sở để tìm ra những con số đó là: Mỗi gia phả cá nhân muốn có tên trong phả đồ thì phải cho biết mình là đời thứ mấy? thân sinh là ai? (ban biên tập sẻ xác định được số thứ tự theo thế vị tường của thân sinh). thân sinh có bao nhiêu đinh? bản thân mình là đinh thứ mấy? Từ đó ban biên tập xác định số thứ tự theo thế thứ vị tường của cá nhân đó. Tiếp đến giả cá nhân cần cung cấp tiếp số đinh của mình và con gái xuất giá... Trường hợp không có thì viết số 0; trường hợp chưa biết hoặc chưa xác định thì để trống, khi nào xác định thì bổ sung tiếp, còn các thông tin khác ai có thì viết ai không có thì phải chịu; ai có trước thì viết trước, ai có sau thì viết sau. (chủ yếu viết cho người đã mất ).công việc cập nhật này là việc làm thường xuyên cho nhiều thế hệ tiếp nối . Trường hợp lập sót hoặc thêm đinh thì không phải lập lại từ đầu mà dùng các chử cái A,B,C,... để hỗ trợ chèn vào và hệ thống tự động sắp xếp lại đúng theo thế thứ vị tường. Như vậy phả đồ của dòng họ được liệt kê theo "thế, thứ, vị, tường" từ Thủy Tổ đến Viễn Tôn.
Chẳng hạn: Tại thời điểm nào đó Cửu Thế tự Sơn đời thứ 9 có số thứ tự là (38) có đinh mới thì ở đời thứ 10,Thập Thế con của Cửu Thế tự Sơn khi nhập vào phả đồ mang số thứ tự là 57A, hệ thống tự động chuyển thành 58 Thập Thế tự Vinh (59), Thập Thế tự Phong(60)... Ly do vì trước đó số 57 là con của Cửu thế tự Hiệp (37) và 58 là con của Cửu thế tự Thục(41). Cũng cần lưu ý thêm Cửu thế Tam(1947) là người lập gia phả thì Tiên Tổ húy Đường(1770) thuộc lớp Tiên Tổ còn nếu Cao Tổ húy Miễn(1832) là người lập gia phả thì Tiên Tổ húy Đường lại thuộc lớp Hiễn Tổ. Cho nên khi lập phả đồ cho một Chi tộc chúng ta chỉ lập trong phạm vi 10 đến 12 đời là vừa và nên đặt người lập giả vào hàng chính bái thì việc xưng hô các đời là thay đổi không đáng kể , thậm chí không thay đổi.
Ví dụ: Với Nhà Lê ta lấy người mà Lê Lợi cho là Thủy Tổ cho đến con cháu là Lê Chiêu Thống. Với Chúa Nguyễn thì ta lấy người mà Nguyễn Hoàng cho là Thủy Tổ cho đến con cháu của Bảo Đại. Với nhà Trần thì ta lấy người mà Trần Kính cho là Thủy Tổ cho đến con cháu của Trần Án.
Cần tra cứu nội dung chi tiết của gia phả cá nhân nào thì nhấp vào GPCN người đó. Nếu ta lập được phả đồ cho Nhà Trần, khi tra cứu GPCN của Trần Quốc Toản thì ta nhấp vào gia phả cá nhân người đó sẽ được kết quả tương tự như Cửu thế tự Tam.

Ví dụ: GPCN của Tôi

GPCN của Tôi được hiểu như sau: Tôi thuộc đời thứ 9, Thân sình có số thứ tự theo thế thứ vị tường là 29. Tôi là đinh thứ 2 và thân sinh có 7 đinh. Suy ra tôi có số thứ theo thế thứ vị tường là 52 và các huynh đệ của tôi sẽ số thứ tự theo thế vị tường là 51, (tôi 52), 53, 54, 55,56 57. Tôi có 2 đinh và 3 có con gái xuất giá. Click vào số 29 sẽ chuyển đến trang thông tin GPCN của Thân sinh Tôi.



Đến đây ta hiểu Bát Thế húy Cầm ngoài 7 đinh còn có thêm 2 cô con gái xuất giá...

Với cách lập này việc tìm về cội nguồn gốc rể dễ dàng và nắm bắt được quan hệ huyết thống của từng cá thể.

Những ai có số tìm cha 29 là anh em ruột với Cữu Thế tự Tam, những ai có tìm cha 25 là anh em ruột với Bát Thế húy Cầm. Mà những người đó thì ở kề cận mình, liền trên hoặc liền dưới. Ngoài ra còn biết được trong đời mình có bao nhiêu người, căn vào đinh cuối cùng đới đó. Với đời thứ 9, cữu thế tự phòng là người cuối cùng nên đời thứ 9 có 81 người





Tiếp đến là:



Vì Cữu Thế tự Phong còn trẻ nên những con số dưới chân 81 tạm thời chưa ghi, khi nào ổn định thì con số đó có thể là 1+1 hoặc 0+2 hoặc ... Ta còn biết thêm tại một thời điểm cụ thể một đời có bao nhiêu người còn sống và bao nhiêu người đã mất, nếu chử "húy" nhiều thì đếm chử "tự" , và ngược lại. Tôi cố gắng cài đặt phần tra cứu tìm kiếm từng GPCN thật đơn giản để bất cứ ai là con cháu trong họ có một ít kiến về trang mạng cũng có thể tìm đọc được phần liên quan đến bản thân mình. Hiểu được những ý , những từ và cụm từ còn ẩn ý, chưa được giải nghĩa trong cuốn gia phả Hán Nôm một cách dễ dàng. Phân liên quan đến văn hóa dòng họ, Tôi cũng cài chờ sẵn để đến lúc nào đó. con cháu nào có những sáng tác thơ ca, hò vè, bài phú, bài ký có giá tri hoặc có thành tích lớn trong học tập khoa cử ngoài việc bổ sung vào GPCN người đó còn đăng tải ở phần chung. Tôi đã mua địa chỉ tin cậy là hotruongquang.com để lưu trử những thông tin có giá trị từ xưa đến bây giờvà mãi mãi về sau

Có được thành quả trên điều thiêng liêng nhất họ tộc lưu giữ được cuốn giả phả chứ Hán chép năm Thành Thái thập tứ niên (1902). Ông Trương Quang Mậu hậu duệ đời thứ 9 đã bỏ ra một khoảng thời gian khá dài để phiên âm từ Hán ra Việt và giao cho Ông Trương Quang Tam (em thúc bá) chính duyệt phụ khảo chú trọng nhuận sắc các đời, bổ sung sữa đổi những chổ còn sai sót trong phiên âm (nhất là lỗi ngữ pháp của phiên bản) dịch nghĩa những phiên bản cần thiết chuyển phả đồ ngang thành phả đồ Logic ông Mậu bàn giao cho ông Tam được hai tháng thì Ông Mậu qua đời

Ông Trương Quang Tam, cử nhân Toán học, giáo viên trung học phổ thông, lập trình viên, sưu tầm, phân tích dữ liệu chi tiết rồi xây dựng ứng dụng và chọn địa chỉ tin cậy lưu giữ trên trang mạng. Ông là chủ biên và đóng vai trò chính trong việc kết nối thông tin. Trong quá trình lập gia phả chưa nhận được sự đồng thuận trong họ tộc, thậm chí còn gặp một số rào cản không đáng có. Mọi lĩnh vực về đề tài không mang tính tập thể, nặng về sự áp đặt của Tổ Tiên, tính chủ quan thì nhiều, tình khách quan thì không có. Vì thế không thể tránh khỏi những khiếm khuyết mong con cháu bạn đọc góp ý xây dựng để Tôi kịp thời bổ sung sữa đổi.

Gặp đề tài này trên trang mạng mong các nhà lập trình viên nâng cấp hoàn chỉnh phần mềm để biến cái của Tôi thành cái của chúng ta mang tầm cở quốc gia được áp dụng rộng rãi cho tất cả các họ tộc trên đất nước Việt nam:

Mọi sự góp xin gửi về:

• Email: truongquangha47@gmail.com
• Điện thoại: 01676916919